Trò chơi bắt đầu khi nữ bá tước Lara Croft truy tìm Gương Khói, một báu vật được cất giấu trong đền Ánh sáng của người Maya trong rừng sâu. Nhưng sau khi tìm được chiếc gương, Lara rơi vào ổ phục kích của một đạo quân đánh thuê. Chúng cướp gương để giải thoát một con quái vật có khả năng hủy diệt thế giới. Cuộc đụng độ giữa Lara và đạo quân kia vô tình đánh thức Totec, chiến binh bất tử có nhiệm vụ bảo vệ ánh sáng. Sau khi biết sự việc, Totec tình nguyện sát cánh cùng Lara để tiêu diệt con quỷ và cứu thế giới. Người chơi sẽ không gặp khó khăn trong việc tìm kiếm và hoàn thành các nhiệm vụ ban đầu, bởi chúng rất dễ nhận thấy. Các level có thời lượng và khung cảnh khác nhau. Ngoài khám phá và chiến đấu, game thủ còn phải giải khá nhiều câu đố được thiết kế theo kiểu nhiều lớp. Càng dành nhiều thời gian cho hoạt động khám phá, người chơi sẽ càng có nhiều cơ hội hưởng những phần thưởng rất giá trị.
Một số phần thưởng như súng, báu vật, máu và power-up của đạn có thể phát huy tác dụng ngay lập tức. Chẳng hạn, các báu vật giúp game thủ tạo ra những kỹ năng mới. Những phần thưởng khác, như những chiếc sọ màu đỏ và đá quý, giúp vượt qua nhiều thử thách ở những màn chơi sau. Ví dụ, những viên đá quý làm tăng số điểm mà người chơi được nhận sau mỗi lần hoàn thành một nhiệm vụ. Những phần thưởng để tăng điểm và tăng tốc độ chạy xuất hiện trong mọi màn chơi. Phần thưởng càng nhiều thì những nhiệm vụ khó khăn cũng càng xuất hiện thường xuyên hơn. Nhiều nhiệm vụ trong Lara Croft and the Guardian of Light chưa từng xuất hiện trong bất kỳ trò chơi nào, như tìm kiếm những biểu tượng bị cất giấu, vượt qua một khu vực nguy hiểm trong một lần duy nhất, đặt một khối đá hình cầu khổng lồ lên bệ của cột bằng cách sử dụng thuốc nổ. Các thử thách khá đa dạng và việc vượt qua chúng ngay trong lần đầu tiên gần như là điều không tưởng. Chính vì thế mà game thủ có lý do để chơi lại nhiều lần.
Giống như các phiên bản trước, trong hoạt động khai quật báu vật nữ bá tước Lara dùng súng nhiều hơn xẻng hay bàn chải. Người chơi sẽ phải hạ gục khá nhiều kẻ thù trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ. Cơ chế điều khiển đơn giản khiến việc di chuyển, tung đòn, bắn súng, đu dây trong các trận chiến trở nên đơn giản hơn bao giờ hết. Người chơi có thể kiếm vũ khí mới vào mọi thời điểm. Game có nhiều loại vũ khí để người chơi lựa chọn, như súng lục, súng ngắn, tiểu liên, súng máy. Nếu nhìn thấy báu vật, game thủ không nên bỏ sót bởi chúng sẽ làm tăng khả năng chiến đấu của Lara. Khi nữ bá tước liên tục tiêu diệt kẻ thù mà không bị thương, biểu kế sức lực của cô sẽ đạt mức tối đa và mang đến một kỹ năng đặc biệt như khinh công, tung đòn nhanh như chớp. Thậm chí nếu gặp may, nhân vật có thể thực hiện vài tuyệt chiêu cùng lúc. Không bị thương cũng là điều kiện cần thiết để người chơi hoàn thành các thử thách lớn. Điều đó khiến các trận chiến trở nên thú vị hơn, bởi nhân vaath không chỉ bắn, đánh và chém, mà còn phải thường xuyên né đòn hay đạn từ phía đối phương để không bị thương.
Tác dụng của các vũ khí, báu vật và di vật không giống nhau. Chẳng hạn, ngọn giáo có thể đâm xuyên tường. Nhờ nó mà Lara có thể diệt thù và leo trèo lên các bờ tường hay vách đá. Bom điều khiển từ xa có thể thổi bay hàng chục tên địch trong nháy mắt, đồng thời giúp game thủ vượt qua nhiều mini game hóc búa. Những mini game là một điểm nhấn đáng chú ý trong game. Để hóa giải chúng, người chơi phải sử dụng các kỹ năng của Lara cùng với những yếu tố trong môi trường theo những cách cực kỳ sáng tạo và bất ngờ. Lara có thể dùng dây thừng để leo xuống một vách đá thẳng đứng, song nếu thay vách đá bằng những cột đá di chuyển bạn sẽ thấy leo xuống chẳng còn là việc dễ dàng. Dùng thuốc nổ để "thổi" quả cầu bằng đá lên không trung rồi đậu trúng đỉnh cột cũng là nhiệm vụ đòi hỏi sự chính xác cực cao. Nếu chơi cùng với một người khác, game thủ sẽ có nhiều thách thức hơn để thể hiện khả năng. Một game thủ sẽ điều khiển Lara, còn người kia hóa thân thành Totec, một anh chàng Maya có cơ thể cường tráng. Giọng của diễn viên ***g tiếng cho Totec tương đối khó nghe, song nó chỉ vang lên trong một vài cắt cảnh hiếm hoi để thông báo cốt truyện.
Sự phối hợp hành động giữa Lara và Totec chắc chắn sẽ mang đến trải nghiệm khó quên. Khi chơi ở chế độ phối hợp, game thay đổi rất nhiều. Totec sở hữu nhiều khả năng mà Lara không có, như đứng trên ngọn giáo. Nhưng để leo lên các vách đá hay tòa nhà cao tầng, Totec vẫn cần tới sợi dây thừng của Lara. Totec mang theo một chiếc khiên có khả năng hất trả những mũi tên hay phi tiêu của kẻ thù. Ngoài ra Totec có thể đặt khiên lên đầu để Lara nhảy lên đó rồi phóng lên vị trí cao hơn. Lara sở hữu khẩu súng lục không bao giờ hết đạn, còn Totec dùng súng phun lửa. Hai nhân vật phải kết hợp các kỹ năng của họ để vượt qua các mini game trong chế độ phối hợp (hoàn toàn khác những mini game trong chế độ chơi đơn). Sự phối hợp giữa hai game thủ khiến trò chơi trở lên thú vị hơn. Game không có phần chơi mạng.
Cấu hình:
■ Operating System: Windows XP / Vista / 7
■ Processor: Intel Pentium IV 3+ GHz or 2.5+ GHZ AMD
■ Memory: 1 GB Windows XP, 2 GB Windows Vista, 7
■ Graphic: nVIDIA GeForce 6 Series (6800GT or better) / ATI 1300XT or better
■ Sound Card: Sound device compatible with DirectX ® 9.0
■ Hard Disk Space: 7.0 GB available
